หลายคนคงเคยเผลอตื่นกลางดึก แล้วรีบหยิบมือถือขึ้นมาดูนาฬิกาเพื่อเช็กว่า “เหลือเวลากี่ชั่วโมงก่อนตื่น” โดยไม่รู้เลยว่าแค่พฤติกรรมเล็กๆ นี้อาจเป็นต้นเหตุให้คุณนอนไม่หลับต่อได้ง่ายๆ เพราะการรับรู้เวลาเป็นการกระตุ้นสมองให้ตื่นตัว ส่งผลต่อคุณภาพการนอนและทำให้เกิดความเครียดโดยไม่รู้ตัว
ทำไมไม่ควรดูนาฬิกาเมื่อสะดุ้งตื่นกลางดึก?
- สมองเริ่มคำนวณเวลา
การดูเวลา เช่น เหลืออีกกี่ชั่วโมงก่อนต้องตื่น อาจทำให้เกิดความกังวล ส่งผลให้ระบบประสาทซิมพาเธติก (ระบบกระตุ้น) ตื่นตัวทันที ร่างกายจึงยากจะกลับเข้าสู่โหมดหลับลึกได้เหมือนเดิม - แสงหน้าจอรบกวนเมลาโทนิน
การใช้มือถือหรือดูนาฬิกาอัจฉริยะที่มีแสงสีฟ้า จะรบกวนการหลั่ง “เมลาโทนิน” ซึ่งเป็นฮอร์โมนสำคัญที่ช่วยควบคุมการนอนหลับตามธรรมชาติ ส่งผลให้หลับยากขึ้นหรือหลับไม่ลึก
ควรทำอย่างไรเมื่อตื่นกลางดึก?
- หลีกเลี่ยงการเช็กเวลา ไม่ว่าจะผ่านนาฬิกาหรือมือถือ
- นอนนิ่ง ๆ หายใจเข้า-ออกลึก ๆ และช้า เพื่อช่วยให้ระบบประสาทผ่อนคลาย
- หลีกเลี่ยงการเปิดไฟหรือหยิบโทรศัพท์ขึ้นมา
- หากผ่านไป 20 นาทีแล้วยังหลับไม่ได้ ลุกขึ้นมาทำกิจกรรมเบา ๆ เช่น อ่านหนังสือ โดยใช้แสงสลัว ไม่ควรฝืนบังคับตัวเองให้หลับ
ตื่นกลางดึกบ่อย อาจเป็นสัญญาณอะไร?
- ความเครียดสะสมหรือวิตกกังวล
- ดื่มคาเฟอีน/แอลกอฮอล์ก่อนนอน
- ภาวะหยุดหายใจขณะหลับ (Sleep Apnea)
- ระบบฮอร์โมนผิดปกติ เช่น ไทรอยด์ทำงานเกิน
- สภาพแวดล้อมไม่เอื้อ เช่น อุณหภูมิห้อง เสียงรบกวน
หากมีอาการตื่นกลางดึกบ่อยครั้งและกระทบต่อชีวิตประจำวัน ควรพบแพทย์หรือนักบำบัดการนอนเพื่อวินิจฉัยอย่างตรงจุด
สรุป แค่การดูนาฬิกาหลังตื่นกลางดึก ก็อาจเป็นจุดเริ่มของปัญหาการนอนไม่หลับ การหลีกเลี่ยงพฤติกรรมเหล่านี้ และใช้เทคนิคผ่อนคลายอย่างเหมาะสม จะช่วยให้คุณกลับไปหลับได้ง่ายขึ้น และตื่นเช้าอย่างสดชื่นพร้อมรับวันใหม่
