หน้าหนาวมาทีไร หลายพื้นที่จะได้กลิ่นดอกต้นตีนเป็ดอย่างชัดเจน บางคนบอกหอม บางคนบอกฉุน แต่ต้นไม้ชนิดนี้ถือเป็นหนึ่งในสัญลักษณ์ของลมหนาวในไทย อีกทั้งยังเป็นไม้ใหญ่ที่พบได้ทั่วประเทศ และยังถูกใช้เป็นสมุนไพรพื้นบ้านในหลายพื้นที่ โดยต้นพญาสัตบรรณเป็นไม้ยืนต้นทรงสูง สามารถให้ร่มเงาได้ดีและมีถิ่นกำเนิดในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้
ประโยชน์สมุนไพรจากต้นตีนเป็ด
เปลือกต้นมีรสขม ใช้ทำยาเพื่อช่วยเจริญอาหาร ลดระดับน้ำตาลในเลือด บรรเทาอาการไอ หลอดลมอักเสบ ท้องอืดท้องร่วง และโรคลำไส้บางชนิดได้ ใบอ่อนต้มดื่มใช้รักษาโรคลักปิดลักเปิด รวมถึงยางจากต้นนำมาใช้หยอดหูแก้ปวดหู หรืออุดฟันเพื่อลดอาการปวดฟัน ขณะที่ในต่างประเทศอย่างอินเดีย ใบและยางยังใช้รักษาแผล ช่วยลดอักเสบและแผลตุ่มหนอง
สรุป: ต้นตีนเป็ดไม่ใช่แค่ต้นไม้ที่มีกลิ่นชัดในช่วงหน้าหนาว แต่ยังเป็นไม้สมุนไพรที่มีคุณค่าช่วยบรรเทาอาการหลายอย่าง อย่างไรก็ตามควรแยกให้ชัดระหว่าง “ตีนเป็ด” กับ “ตีนเป็ดน้ำ” ซึ่งเป็นคนละชนิด และควรศึกษาใช้สมุนไพรอย่างถูกวิธีเพื่อความปลอดภัย
