ยาดอง มีอะไรบ้าง
ยาดองเหล้า มักใช้สมุนไพรหลากหลายชนิดที่มีสรรพคุณแตกต่างกันตามสูตรยาดองที่ได้รับการสืบทอดมาจากหมอยาพื้นบ้าน ตัวอย่างสมุนไพรที่นิยมใช้ในยาดองเหล้า ได้แก่
- จะค้ำ (Piper sp.)
- ฝาง (Caesalpinia sappan)
- ปิดปิวแดง (Plumbago indica)
- กำลังเสือโคร่ง (Betula alnoides)
- มะเขือแจ้เครือ (Securidaca inappendiculata)
- รางแดง (Ventilago denticulata)
- พริกไทย (Piper nigrum)
- ฮ่อสะพานควาย (Reissanithia grahamii)
- กำลังช้างเผือก (Hiptage bengalensis var. candicans)
- ดีปลี (Piper retrofrctum)
เหล้ายาดอง
เหล้ายาดองคือการนำสมุนไพรต่างๆ มาดองในเหล้า โดยเหล้าจะทำหน้าที่เป็นตัวทำละลายสารสำคัญจากสมุนไพรออกมาและช่วยถนอมสมุนไพรไม่ให้บูดเน่าได้ง่าย เหล้ายาดองที่ขายทั่วไปในภาคเหนือของไทยมักจะมีสูตรและส่วนผสมแตกต่างกันไปตามแต่ละหมอยาพื้นบ้าน แต่ส่วนใหญ่จะใช้ราก ลำต้น เถา หรือแก่นของสมุนไพรในการดอง
ยาดอง วิธีทำ
วิธีทำยาดองเหล้าเริ่มจากการสับสมุนไพรให้เป็นชิ้นเล็กๆ แล้วนำมาห่อด้วยผ้าขาวบางใส่ในขวดโหล จากนั้นเติมเหล้าให้ท่วมสมุนไพรหรือตามอัตราส่วนที่กำหนดไว้ในแต่ละสูตรยาดอง เหล้าจะทำหน้าที่สกัดสารสำคัญออกจากสมุนไพรและทำให้สารเหล่านั้นละลายอยู่ในเหล้า จากนั้นทิ้งไว้ในที่เย็นและมืดประมาณ 2-3 สัปดาห์หรือมากกว่านั้น ขึ้นอยู่กับสูตรยาดอง
ยาดอง ประโยชน์
ยาดองเหล้ามีประโยชน์หลายประการ ขึ้นอยู่กับสมุนไพรที่ใช้เป็นส่วนประกอบ เช่น:
- บำรุงกำลัง: ช่วยเพิ่มพลังงานและความแข็งแรงของร่างกาย เหมาะสำหรับผู้ใช้แรงงาน
- แก้ปวดเมื่อย: ช่วยบรรเทาอาการปวดเมื่อยตามร่างกาย ปวดหลัง ปวดเอว จากการทำงานหนัก
- บำรุงโลหิต: บางสูตรช่วยบำรุงโลหิต เหมาะสำหรับสตรีหลังคลอดที่ไม่สามารถอยู่ไฟได้
- บำรุงกำหนัด: บางสูตรมีสรรพคุณในการบำรุงกำหนัด เพิ่มสมรรถภาพทางเพศ
อย่างไรก็ตาม การดื่มยาดองเหล้า ควรทำในปริมาณที่พอเหมาะ ไม่ควรดื่มมากเกินไป เพราะอาจมีผลข้างเคียงต่อสุขภาพ และผู้ที่มีโรคประจำตัว เช่น ความดันโลหิตสูง โรคหัวใจ โรคตับ หรือสตรีมีครรภ์ ไม่ควรดื่มยาดองเหล้า