มีประจำเดือนเร็วหรือช้าเกินไป เสี่ยงสุขภาพระยะยาว!

เมื่อพูดถึง “การมีประจำเดือน” หลายคนอาจนึกถึงแค่การเปลี่ยนแปลงทางกายภาพหรืออารมณ์ในช่วงเวลาสั้น ๆ ของเดือน แต่คุณรู้หรือไม่ว่า อายุที่คุณเริ่มมีประจำเดือนครั้งแรก อาจเป็นสัญญาณสำคัญที่บ่งบอกถึง สุขภาพในระยะยาวของคุณ ได้

งานวิจัยใหม่จากมหาวิทยาลัยเซาเปาโล ประเทศบราซิล พบความเชื่อมโยงที่น่าสนใจระหว่างช่วงอายุของการมีประจำเดือนครั้งแรกกับความเสี่ยงของโรคต่าง ๆ เช่น โรคหัวใจ เบาหวาน ความดันโลหิตสูง ภาวะอ้วน ไปจนถึง ภาวะซึมเศร้าและความเครียด

ทีมวิจัยได้วิเคราะห์ข้อมูลจากผู้หญิงกว่า 7,600 คน อายุระหว่าง 35-74 ปี และแบ่งพวกเธอออกเป็น 3 กลุ่มตามอายุที่เริ่มมีประจำเดือน ได้แก่

• กลุ่มที่มีเร็ว (ก่อนอายุ 10 ปี)
• กลุ่มปกติ (อายุ 10-15 ปี)
• กลุ่มที่มีช้า (หลังอายุ 15 ปี)

---

ประจำเดือนเร็วเกินไป ฮอร์โมนพุ่ง เสี่ยงโรคเรื้อรัง

สำหรับผู้หญิงที่มีประจำเดือนก่อนอายุ 10 ปี งานวิจัยพบว่า มีความเสี่ยงต่อโรคไม่ติดต่อเรื้อรังมากกว่ากลุ่มอื่นอย่างชัดเจน โดยเฉพาะ โรคอ้วน ความดันโลหิตสูง เบาหวานประเภท 2 และ โรคหัวใจ นอกจากนี้ ยังพบว่ามีความเสี่ยงต่อ ปัญหาสุขภาพสืบพันธุ์ เช่น ภาวะครรภ์เป็นพิษ และภาวะมีลูกยาก

การมีประจำเดือนเร็ว หมายถึง ร่างกายเริ่มผลิตฮอร์โมนเอสโตรเจนเร็วและในปริมาณมากตลอดชีวิต ซึ่งอาจทำให้เกิด ความไม่สมดุลของฮอร์โมน และไปกระตุ้นการเจริญเติบโตของเนื้อเยื่อเต้านม และมดลูกมากกว่าปกติ จึงอาจสัมพันธ์กับความเสี่ยง มะเร็งเต้านม ในระยะยาว

ที่น่ากังวลยิ่งกว่าคือ ผู้หญิงในกลุ่มนี้ยังมีแนวโน้มเผชิญกับ ปัญหาทางจิตใจ ได้บ่อยขึ้น เช่น ความเครียด วิตกกังวล หรือภาวะซึมเศร้า เนื่องจากการเปลี่ยนแปลงของร่างกายที่เร็วเกินไป อาจกระทบต่อพัฒนาการทางอารมณ์ในวัยเด็ก

---

ประจำเดือนช้า อาจไม่อ้วน แต่โรคหัวใจก็มา

ในทางกลับกัน ผู้หญิงที่มีประจำเดือนครั้งแรกช้ากว่าปกติ (หลังอายุ 15 ปี) อาจมีโอกาสอ้วนน้อยกว่า แต่ก็ต้องเผชิญกับความเสี่ยงในรูปแบบอื่น เช่น การมีประจำเดือนผิดปกติ โรคหัวใจบางชนิด และปัญหาเกี่ยวกับการมีบุตรในอนาคต

ผู้เชี่ยวชาญชี้ว่า การมีประจำเดือนช้า อาจหมายถึงร่างกายได้รับฮอร์โมนเอสโตรเจนช้าลง ซึ่งฮอร์โมนนี้ไม่เพียงช่วยควบคุมระบบสืบพันธุ์ แต่ยังมีบทบาทสำคัญต่อความแข็งแรงของ กระดูกและสมอง อีกด้วย จึงมีความเสี่ยงต่อโรค กระดูกพรุน กระดูกหัก และแม้แต่โรคอัลไซเมอร์ เมื่ออายุมากขึ้น

---

แล้วทำไมเด็กสมัยนี้ถึงมีประจำเดือนเร็วขึ้น?

นักวิทยาศาสตร์ทั่วโลกยังไม่สามารถระบุสาเหตุได้แน่ชัดว่า ทำไมเด็กผู้หญิงในยุคนี้จึงเข้าสู่วัยเจริญพันธุ์เร็วกว่าอดีต โดยข้อมูลชี้ว่า อายุเฉลี่ยของการมีประจำเดือนครั้งแรกลดลงจาก 12.5 ปี ในช่วงปี 1950-1960 เหลือเพียง 11.9 ปี สำหรับเด็กที่เกิดช่วงปี 2000-2005

อย่างไรก็ตาม มีการตั้งข้อสังเกตว่าอาจเกี่ยวข้องกับหลายปัจจัย เช่น

• อัตราเด็กอ้วนที่เพิ่มสูงขึ้น
• สารเคมีรบกวนฮอร์โมน (Endocrine disruptors) ที่พบในอาหารหรือผลิตภัณฑ์เครื่องสำอาง
• ความเครียดในวัยเด็ก ที่มากขึ้นกว่ารุ่นก่อน ๆ

ดร.ฟลาเวีย เรเซนเด ตินาโน หัวหน้าทีมวิจัยกล่าวว่า “ผู้หญิงหลายคนอาจจำได้ว่าตนเองมีประจำเดือนครั้งแรกเมื่อไร แต่ไม่เคยรู้เลยว่า มันสามารถบ่งชี้ถึงความเสี่ยงต่อสุขภาพในระยะยาวได้” เธอยังเน้นว่า การเข้าใจข้อมูลนี้จะช่วยให้แพทย์สามารถเฝ้าระวัง และให้คำแนะนำเพื่อป้องกันโรคต่าง ๆ ได้ตั้งแต่เนิ่น ๆ เช่น เบาหวาน ความดันโลหิตสูง และโรคหัวใจ

---

สรุป รู้เร็ว ปรับพฤติกรรมไว ลดความเสี่ยงโรคเรื้อรัง

การเริ่มมีประจำเดือนเร็วหรือช้า อาจไม่ใช่เรื่อง “ผิดปกติ” เสมอไป แต่เป็นสัญญาณที่ร่างกายพยายามสื่อถึง แนวโน้มสุขภาพในอนาคต ดังนั้น หากคุณหรือบุตรหลานของคุณเริ่มมีประจำเดือนนอกช่วงปกติ ควรปรึกษาแพทย์เพื่อ ตรวจเช็กสุขภาพ และวางแผนการดูแลที่เหมาะสม ตั้งแต่เนิ่น ๆ

งานวิจัยนี้ถูกนำเสนอใน การประชุมประจำปีของสมาคมต่อมไร้ท่อ (Endocrine Society) ที่ซานฟรานซิสโก และถือเป็นอีกหนึ่งชิ้นข้อมูลที่ตอกย้ำว่า สุขภาพในวัยผู้ใหญ่ เริ่มต้นได้ตั้งแต่วัยเด็ก